Commelina communis – Gewone Dagbloem

Commelina communis – Gewone Dagbloem

Een apart bloeiende plant die ik tegen kwam in de Hortus Leiden, is de Commelina. Zijn naam heeft hij te danken aan twee bekende Nederlandse botanisten, de neven Commelin, die tevens de oprichters zijn van de Hortus in Amsterdam. De Commelina behoort tot de Commelinaceae, een bekende en sterk lijkende plant uit deze familie is de Tradescantia. Beiden hebben het kenmerk dat de bloem maar één dag bloeit. Hij is afkomstig uit Azië en is geïntroduceerd in landen als Tsjechië en Noord-Amerika. In Noord-Amerika heeft hij zijn plekje wel gevonden, de plant wordt daar ook wel gezien als onkruid. Hij groeit graag op vochtige gronden, zoals bosranden en open velden. Er bestaan meer dan honderdvijftig soorten van het geslacht Commelina.

De plant breidt zich uit door middel van ondergrondse wortelstokken. Bloeien doet hij de hele zomer door, elke dag vormt hij weer een nieuwe bloem die het één dag volhoudt. De bloem wordt gevormd in een hardvormig groen kelkblad, deze vouwt zich uit, waarna de bloem door het uitgroeien van de bloemstengel naar buiten treedt. De bloemen bestaan uit vier bloemblaadjes, twee grote blauwe en twee minuscule witte aan de onderzijde. Het grappige van de meeldraden is dat ze niet allemaal vruchtbaar zijn. De functie van de onvruchtbare meeldraden is het intensief lokken van insecten, dit heeft hij nodig omdat hij maar één dag bloeit. In totaal bevat hij zes meeldraden, de twee lange bruine buitenste zijn vruchtbaar, daarvoor zit nog een geelkleurige en is ook vruchtbaar. De binnenste drie gele en grotere helmknoppen zijn niet vruchtbaar, deze worden puur gebruikt als lokmiddel.

In Azië wordt hij veel gekweekt voor zijn blauwe pigment, deze kleurstof wordt vooral gebruikt in de houtkunsten. Ook wordt hij gebruikt als middel tegen keelpijn en hoest. Enige tijd geleden is hij ontdekt bij een kopermijn. Uit onderzoek is gebleken dat de plant veel metalen in zich had, vooral het koper. Wilt u deze aparte plant eens uitproberen, hij is makkelijk zaaibaar. Zet hem dan op een vochtige plek, wel staat hij bekend als een woekeraar. Als u hem wilt overhouden, kan dat. Het is een soort wortelknol en u kunt hem op een koele, droge plaats laten overwinteren als een Dahlia.