donderdag 25 oktober 2012

Juglans regia

Juglans regia - Walnoot

De reden dat ik nu over de Walnoot schrijf, omdat het in Nederland een onder gewaardeerde boom is. Gelukkig komt men hem hier al meer tegen, maar vroeger stond er bij elke boerderij wel een Walnotenboom. Hij stond daar niet alleen voor zijn vruchten, maar de bladeren geven een stofje af, genaamd Juglanide die vliegen uit de koeienstal verdreef. Toen het notenhout erg gewild werd, is deze boom in Nederland een beetje verdwenen. Niet de stam werd hiervoor gebruikt, maar de wortelhals. Notenhout zag men veel als fineer in auto’s, de kenmerkende structuur werd vooral gebruikt in het dashboard.
Blad en vrucht Juglans regia
Juglans regia
De geschiedenis van de Walnoot gaat veel verder terug dan de dashboarden van auto’s. De naam Juglans betekent letterlijk ‘eikel van Jupiter´. Juglans is een samenvoeging van twee woorden, namelijk Jovis (Jupiter) en Glans (eikel).
De tweede naam ‘regia’ betekent koninklijk, waarschijnlijk door de heilige betekenis van de Romeinen. De Romeinen bezaaiden hun slaap vertrekken met de walnoten en dachten dat hun vruchtbaarheid hierdoor verhoogd werd. Tevens dachten ze ook dat dit gezonde en sterke zonen opleverden.

Door het Romeinse imperium is de boom ook in Europa gekomen en verder verspreid. De Engelsen hebben hem de naam ‘Walnoot’ gegeven, in het oud Engels (Germaans) betekent dit ‘vreemde noot’. De boom kent nog meer historie die ik ontdekte in de Provence. Er bestaan goede en slechte verhalen over deze boom. Ten eerste is hij toegewijd aan Zeus en in deze Griekse mythologie is het een symbool van wijsheid. Een ander verhaal dat mij verteld is in de Provence, is dat je nooit mag slapen onder een Walnoot. Het verhaal gaat dat je daar heel erg ziek van wordt en wanneer je droomt onder een Walnoot, wordt je nooit meer wakker. Gelukkig zijn er ook goede verhalen, net als de Beuk, is er nog nooit de bliksem in geslagen. Uit andere culturen gaat weer het verhaal dat de boom boze geesten en heksen verdrijft.
Walnoot
Walnoot
Walnoot met vlezig omhulsel
Walnoot, bijna rijp
De Juglans regia is een vrij gemakkelijke boom, hoewel men zegt dat hij niet van een natte en zure grond houdt. Het schijnt zelfs dat hij de ijstijd heeft overleeft, dus het is een erg sterke boom. Hij is lid van de huilende bomen, wat wil zeggen dat hij een sterke sapstroom heeft in het voorjaar. Snoei hem dus niet in deze periode, de boom bloed dan als het ware dood. In het voorjaar verschijnen eerst de mannelijke katjes aan de oudere takken, kort daarna de vrouwelijke bloemen aan de nieuwe scheuten. De boom is eenhuizig, kan zichzelf dus bestuiven en gebeurd door de wind. Niet alleen wij vinden de noot erg lekker, er bestaat ook nog een kevertje die erg van deze noot houdt. Hij maakt kleine gaatjes in de noot en eet hem dan leeg.

In Amerika en Frankrijk wordt hij veel geteeld voor zijn noten, dus wanneer het Rambol kaasje op tafel komt met het halve walnootje erop, denk dan nog eens aan de historie van de boom.

1 opmerking: