Brugmansia

Brugmansia – Engelentrompet

Ik vind het altijd leuk om over planten te praten, vooral naar aanleiding van vakantiefoto’s die ik te zien krijg. Als vrienden en kennissen op vakantie gaan, vraag ik altijd of ze voor mij mooie plantenfoto’s kunnen maken. Een vriend van mij heeft een relatie met een Ecuadoraanse en ik vroeg om haar favoriete plant.
Zij benoemde een struik  met grote witte hangende bloemen en hij stond bij haar achter in de tuin. In Ecuador noemen ze hem de ‘Bell Plant’. Ik had twee planten in mijn hoofd die het konden zijn, namelijk de Datura en de Brugmansia.

De Datura (Doornappel) en de Brugmansia (Engelentrompet) komen beide uit de Nachtschadefamilie (Solanaceae). Deze familie staat bekend om zijn giftigheid, bekende planten uit deze familie zijn de Tomaat, Paprika, Aubergine en de Aardappel.
De struik die bij haar achter in de tuin stond, was overigens de Brugmansia.
In Nederland zijn vele cultivars verkrijgbaar als kuipplant, de Datura meestal als vaste plant wat meteen het verschil aantoont tussen de twee soorten.

Zaaddozen Datura

Datura

De kenmerken van de Datura zijn vooral zijn stekelige zaadbollen (zie foto), hier heeft hij ook zijn geslachtsnaam aan te danken. In het Arabisch betekent Datura ‘steken’. Vermeerderen door middel van zaad is heel eenvoudig bij deze plant.
Het is een vaste plant, dus niet éénjarig. Overwinteren in ons klimaat kan, met een beetje geluk komt hij de winter door op een niet al te warme plek binnenshuis.
De trompetbloemen van de Datura staan rechtop en zijn scheuten verhouten bijna niet.

Als we nu kijken naar de Brugmansia, is het grote verschil dat zijn bloemen vrijwel allemaal hangen, het is een struik, krijgt gladde zaadbollen en het vermeerderen gebeurd meestal door stekken. Doordat de Brugmansia veel gekruist is om grotere, dubbele en kleurrijkere bloemen te krijgen, vormt hij weinig zaadbollen.
Anders dan de Datura die makkelijk en veel zaden vormt, komt de Brugmansia niet soortecht terug.

Door deze verschillen is rond de achttiende eeuw het geslacht van de Datura opgesplitst in de geslachten Brugmansia en Datura. Brugsmansia heeft iets Nederlands in zijn naam, hij is vernoemd naar de Nederlandse hoogleraar/ botanist Professor Brugmans. Soms denk ik wel eens dat benamingen van geslachten een woordspeling is, omdat geslachtsnamen meerdere betekenissen kunnen hebben.
De naam Brugmansia betekent letterlijk ‘struik van de waarzeggerij’, geen idee of dit toeval is. Als kuipplant is het een opvallende, kleurrijke plant die de hele zomer doorbloeit. Let er wel op dat hij voldoende water en voedingsstoffen krijgt, bloeien kost veel energie. Wanneer mijn kuipplanten naar buiten gaan na de winter, geef ik ze een paar van die handige voedingskegels. Voor het overwinteren geldt hetzelfde als de Datura.

Brugsmansia

Bloem Brugmansia

De Brugmansia staat in Midden-Amerika bekend om zijn alkaloïden. Dit zijn stoffen die planten aanmaken tegen vraat. Ze zijn vaak giftig en geven een bittere smaak, maar daar was het in die landen niet om te doen. In deze landen wordt hij ook wel eens de Colombiaanse drugsplant genoemd. Er is mij verteld dat toeristen gewaarschuwd worden voor het kopen van bijvoorbeeld kranten op straat.
Een beetje stof uit de bladeren en zaden van de plant, blazen zij vanaf de krant in het gelaat. Je raakt in een soort trance en begint te raaskallen, als je bijkomt ben je beroofd. De Datura heeft ook zo’n effect, maar dan heftiger en intenser.
Stammen uit de Amazone gebruiken deze plant nog steeds in sjamanistische rituelen.

Als tip kreeg ik ook nog mee dat deze vorm van beroven meer in landen als Colombia gebeurd dan bijvoorbeeld in Ecuador.